فطری بودن ایمان و دلیل بی ایمانی برخی مردم

خلاصه :

پاسخ :
اول باید ببینیم که فطری بودن ایمان به خدا به چه معنی است ؟
فطری بودن ایمان به خدا یعنی این که هر انسانی در عمق جانش به خدا ایمان دارد و همه انسان ها ، خداشناس و دین باور به دنیا می آیند . در آیه 30 سوره روم به فطرت خدایی انسان ها اشاره شده است :
«فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنيفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتي‏ فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها لا تَبْديلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُون‏»
: «پس روى خود را متوجّه آيين خالص پروردگار كن! اين فطرتى است كه خداوند، انسانها را بر آن آفريده؛ دگرگونى در آفرينش الهى نيست؛ اين است آيين استوار؛ ولى اكثر مردم نمى‏دانند!»
در لحظه های خطر ، ایمان فطری انسان به خدا خیلی خوب خودش را نشان می دهد . همه انسان ها در موقعیت های ترس آور و خطرناکی که از همه جا ناامید می شوند ، باز هم به یک جا امید دارند و در دل خود حس می کنند که کسی هست که نجاتشان بدهد . این مرکز امید همان خداست که ایمان به او در دل همه انسان ها و در فطرت همه مردم نقش بسته است . به همين دليل پيشوايان بزرگ اسلام كسانى را كه در مساله خداشناسى سخت در ترديد فرو مى‏رفتند از همين طريق ارشاد مى‏نمودند.

داستان مرد سرگردانى را كه در امر خداشناسى گرفتار شك و ترديد شده بود، و امام صادق ع از همين راه فطرى و درونى او را ارشاد فرمود، بشنوید :
مردی به امام صادق (ع) عرض كرد:
« اى فرزند رسول خدا مرا به خدا راهنمايى كن و بگو که او كيست؟ زيرا وسوسه‏گران مرا حيران ساخته‏اند، امام فرمود اى بنده خدا! آيا هرگز سوار بر كشتى‏ شده‏اى؟ عرض كرد آرى، فرمود: هرگز كشتى تو شكسته است در آنجا كه هيچ كشتى ديگرى‏ براى نجات تو نبوده، و قدرت بر شناگرى نداشته‏اى؟
عرض كرد: آرى، فرمود در آن حالت آيا قلب تو به اين امر تعلق گرفت كه وجودى هست كه مى‏تواند تو را از آن مهلكه نجات دهد؟ عرض كرد آرى.

امام صادق فرمود او همان خدایی است كه قادر بر نجات است در آنجا كه هيچ نجات دهنده و فريادرسى نيست. (تفسیر نمونه ، ج16 ، ص 341-342)
و اما قسمت اصلی سوال که : اگر ایمان به خدا فطری است ، پس چرا برخی از مردم به خد ایمان ندارند ؟
در جواب باید گفت که اگر چه ایمان به خدا فطری است ؛ اما بدان معنی نیست که فطرت انسان هیچ گاه آسیب نمی بیند و بر این گوهر خدایی هرگز گرد و غباری نمی نشیند . برخی انسان ها با انجام گناه ، فطرت خود را در انبوهی از سیاهی می پوشانند و دیگر نمی توانند از این نعمت خدا بهره ببرند . عده ای دیگر از مردم هم به خاطر تبلیغات دشمن های دین ، دچار شبهات فکری می شوند و ایمان فطری خود را از یاد می برند . برخی هم تحت تأثیر محیط های ناسالم و کفرآلود ، از توجه به ایمان فطری خود غافل می شوند و به کفر می گرایند و در وجود خدا شک می کنند . در هر حال بی اعتقادی برخی از مردم به خدا ، فطری بودن ایمان به خدا را رد نمی کند .

برگرفته از کتاب : کتاب 646 پرسش و پاسخ دینی با نسل نو ، غلامرضا حیدری ابهری ، ج1 ، ص21-23 با اندکی اضافات.
دیگر منابع جهت مراجعه :
 پایگاه های اطلاع رسانی :  راسخون ، تبیان ، پرسمان ، پاسخ گو ، پرس و جو ، بلاغ ، الشیعه
کتاب پرسش ها و پاسخ های دانشجویی ، دفتر نشر معارف
مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم