قرآن کتاب هدایت نه کتاب تاریخ یا جغرافی و ...

خلاصه :

پاسخ :
الف) اگر ما به یک فروشگاه مواد غذایی اشاره کنیم و بگوییم که همه چیز در آن هست ، منظورمان این نیست که در آن جا حتی اتوبوس مسافربری هم به فروش می رسد ؛ بلکه منظورمان این است که همه نوع مواد خوردنی مثل برنج ، پنیر و ... در آن فروشگاه وجود دارد . قرآن هم کتاب هدایت است . کتابی است که راه درست زندگی کردن را به ما می آموزد . اگر می گویند همه چیز در قرآن آمده است ، یعنی همه مطالب مرتبط با هدایت انسان ها در این کتاب وجود دارد . بنابراین نباید توقع داشته باشیم که مطالب مربوط به ریاضی ، جغرافی ، زیست شناسی و ... در آن آمده باشد .

ب) شاید بپرسید که چرا درباره همان مسائل مرتبط با هدایت هم توضیح زیادی در قرآن نیامده است ؟ مثلا چرا همه احکام نماز ، روزه ، حج ، خمس و زکات در قرآن نیست ؟ پاسخ این سوال هم روشن است . خداوند در قرآن کریم ، پیامبر (ص) را به عنوان معلم و مفسّر آیه های قرآن معرفی کرده و شرح و توضیح آیات قرآن را به او سپرده است :
«وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُون‏» (نحل/44)

و ما اين ذكر [قرآن‏] را بر تو (ای پیامبر) نازل كرديم، تا آنچه به سوى مردم نازل شده است براى آنها روشن سازى؛ و شايد انديشه كنند!
 رسول خدا (ص) و جانشینان حقیقی او یعنی ائمه معصومین (ع) به خوبی آیات قرآن را برای ما توضیح و جزئیات احکام نماز و روزه و ... را برایمان شرح داده اند و خود نیز به عنوان بهترین الگوهای عملیِ عمل به آن دستورات برای ما هستند . اگر رسول خدا (ص) و ائمه معصومین (ع) نبودند ، ما علاوه بر آن که  الگوی عملی نداشتیم ، دستورات خداوند را از افرادی مثل خودمان یعنی کسانی که بشر هستند نمی گرفتیم و در آن صورت هرگز شکل عملی دستورات خداوند در قرآن را نمی فهمیدیم . بنابراین لازم بود که دستورات خداوند در قرآن را کسانی که خود معصوم هستند برای ما شرح دهند و تفسیر نمایند و جزئیات احکام را برای ما بیان نمایند . قرآن و سنت معصومین (ع) دو چیز گرانبها هستند که هرگز از هم جدا نمی شوند و ما برای هدایت باید به هر دو آن ها تمسک کنیم و از آن ها استفاده نماییم . خداوند به وسیله هر دو آن ها کلید سعادت را در اختیار بشر قرار داده است .

در حدیث ثقلین می خوانیم :
«إني تارك فيكم الثقلين‏- ما إن تمسكتم بهما لن تضلوا بعدي أبدا- كتاب الله و عترتي أهل بيتي- و إنهما لن يفترقا حتى يردا علي الحوض‏»
یعنی : رسول خدا (ص) فرمودند : من براى بعد از خودم دو چيز بسیار گرانبها در بين شما مى‏گذارم، كتاب خدا و عترتم را، كه اهل بيت من هستند ، در صورتى كه بعد از من به آن دو تمسك بجوييد هرگز گمراه نخواهيد شد.

این حدیث شریف که از رسول خدا (ص) نقل شده است در بیشتر منابع حدیثی شیعه و اهل سنت آمده است.

برگرفته از کتاب : کتاب 646 پرسش و پاسخ دینی با نسل نو ، غلامرضا حیدری ابهری ، ج6 ، ص16-17 با اضافات .

دیگر منابع جهت مراجعه :
 پایگاه های اطلاع رسانی :  راسخون ، تبیان ، پرسمان ، پاسخ گو ، پرس و جو ، بلاغ ، الشیعه
کتاب پرسش ها و پاسخ های دانشجویی ، دفتر نشر معارف
مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم